Vrijdag 1 februari 2019

Mooi somber…

Gisteren moest ik 2 dorpen verderop zijn bij het gemeentehuis voor mijn paspoort. De rit er naartoe (en terug) was winters. Er lag nog wat sneeuw (vannacht is er weer een laag bij gevallen en onze tuin is weer helemaal wit nu) en er hing mist. Daardoor was het landschap een beetje mystiek en staken de zwarte kale bomen extra af tegen de sneeuw (de bomen zijn nu weer witter door de versgevallen sneeuw).

Het landschap deed me denken aan het schilderwerk van kunstenaar Jan Mankes. Zijn werk vind ik al jarenlang erg mooi en we hebben een aantal maanden geleden in Gorssel in Museum More zijn werk gezien. Zodra Museum Arnhem weer open is (verbouwing nu) ga ik er met Dejan naartoe, daar hangt ook werk van Mankes.
Doordat Jan Mankes tuberculose had, moest hij in een omgeving wonen waar hij meer zuurstof kreeg en dus verhuisden zijn vrouw en hij deze kant op, naar Eerbeek (ook 2 dorpen verderop maar niet onze gemeente). Daar werd hij geraakt door het landschap en vanaf dat moment schilderde hij vaak winterbomen. De afbeelding boven is werk van Jan Mankes (gewoon maar ‘n eenvoudige poster in ons huis). De sfeer in zijn landschappen is zoals het gisteren was: winters en een beetje somber. En toch vond ik het prachtig, net als bij het Mankes werk.

Ineens realiseerde ik me: somberheid hoeft niet per definitie verkeerd of slecht te zijn. Het hoeft niet perse opgeruimd te worden, of iets te zijn dat je snel van je af schudt. Je kan je somber voelen, maar dat het toch ook oke is met je… Somberheid kan je ook even tot de noodzakelijke stilstand brengen. Zoals het winterlandschap somber kan aandoen maar toch op een verstilde manier zo mooi is… Oke: mijn somberheid (en die van Dejan) komt voort uit het feit dat (vandaag precies 1 maand geleden) ons lieve hondenkind is overleden en dan weet je waar het door komt, dat het niet anders kan. En dat het hoogstwaarschijnlijk niet je hele leven aan je zal blijven kleven, maar ‘gewoon veel tijd nodig heeft’.

Maar soms dacht ik afgelopen weken wel: ‘hoe moet ik er ooit nog iets van maken dan?’. Ik werd af en toe echt wel verlamd door de somberte en het hopeloos verdrietige gevoel. En nu, een maand later is het: somber zijn en toch oke gaan.
Ik ben (inmiddels) in een ‘Jan Mankes mood’, laat ik het daar maar op houden. Dat is een redelijk uit te houden stemming, daar kan ik, als het nodig is, nog wel even in blijven hangen denk ik.

Wij reizen zometeen naar onze oude woonplaats Amersfoort. Lang niet geweest, leuk om er een dagje naartoe te gaan. Alhoewel het ook wel een beetje een droevig Dirk-gevoel geeft, ergens. Ook daar zoveel herinneringen en plekken waar Dirkeman geweest is.
Dejan heeft overleg met een opdrachtgever (die eigenlijk meer een collega is) en ik ga lunchen met vriendin Anette. Daarna willen we nog Jeanne, een vroegere buuf, bezoeken. In ons oude buurtje. Jeanne paste regelmatig op Dirk, samen met haar man Leendert, die ook niet meer leeft. Dus als we vanmiddag bij haar zijn,  dan zijn we eigenlijk heel incompleet: 2 markante meneren ontbreken (Dirk paste ergens wel bij Leendert, ze waren allebei sterke persoonlijkheden). Maar het is fijn om Jeanne weer eens te zien, we hebben veel dierbare herinneringen aan haar.

Hieronder de foto’s van gisteren en nog een winterwerk van Mankes.
Tot gauw ergens.