De tijd van tradities.
Kerstmis kruipt dichterbij. De tijd van terugblikken en vooruit koekeloeren, van lijstjes en lijsten, licht en donker en de tijd van overal wel iets te doen. In dat kader hier een ‘verslag’ van mijn bezoek aan Museumpark Orientalis. En verder: kerst zonder kalkoen (bij wijze van) maar met kleine dierbare dingen.
‘Waar is potjandorie die herberg?!’
Twee dagen geleden was ik in Museumpark Orientalis voor festival Feest van Licht dat daar jaarlijks gehouden wordt in de kersttijd. Het was niet de eerste keer dat ik er was, Dejan en ik zijn er samen een aantal keer geweest. Het thema was dit jaar geïnspireerd op het klassieke Perzische verhaal van de dertig vogels die op zoek gaan naar een koning en door zeven magische valleien trekken waar zij allerlei uitdagingen en verleidingen moeten door- en weerstaan. Uiteindelijk -nadat de meeste vogels zijn afgehaakt- komt het groepje stoere vogels aan bij de eindbestemming. Om daar tot de ontdekking te komen dat er helemaal geen koning is, maar dat hun eigen spiegelbeeld in het meer -dat, als ze in het water kijken, samensmelt tot een geheel- de kracht en het leiderschap is waar ze naar op zoek waren. De koning, dat is de groep van vogels die niet opgaven, die samen sterk waren en samen het doel bereikten.
Mooi thema. De vogels komen ook her en der terug op de route. Er waren prachtplekjes op de route:
Toch waren we niet onverdeeld enthousiast over Feest van Licht. Een aantal elementen is hetzelfde als eerdere edities. Dat je denkt: het blijft mooi, maar ik weet het nu wel. Ook stoorde het ons een beetje dat ergens bij een installatie het geluid oorverdovend slecht was omdat het niet zorgvuldig was afgestemd. En ook, dat bij objecten die prachtig in het licht waren gezet, de lampen niet even elegant verborgen waren en daardoor iets van de magie verloren ging.
Maar wat vooral opviel: de routekaart van het park is heel erg slecht. We konden de herberg niet vinden. Haha, hoe symbolisch eigenlijk… Heel veel mensen konden de herberg niet vinden. En ja, na 1,5 uur struinen wil je een hapje eten. Veel bezoekers begonnen elkaar onderweg te vragen naar de herberg, maar niemand wist het. En niemand kon iets met die bizarre routekaart. Bovendien wordt er gezegd als je dan een medewerker onderweg tegenkomt en er naar vraagt: ‘als je de lichtjes alsmaar volgt, kom je vanzelf bij de herberg’. Maar best veel lichtjes zijn kapot op sommige stukken. Dan kom je bij een kruising en zijn er geen lampjes en weet je niet welke kant je op moet.
Toen we na een uur zoeken naar die herberg eindelijk aankwamen (het is natuurlijk wel echt kersterig, dit, haha!) bleek er te zijn gereserveerd voor een besloten groep. Terwijl dat aan ons werd verteld, hing er een bord boven de bar: In de herberg is altijd plaats. Nou, niet dus. En dat zetten ze dan niet even op de socials. Geen enkele medewerker op het park wist er bovendien van. We konden dus niet in de super gezellige herberg zitten, maar we konden wel gaan staan bij hele kitscherige statafels in de naastgelegen tent. En daar dan iets eten. Dat je dan na anderhalf uur struinen, staand gaat eten. We moesten het eten dan bestellen in de herberg en dat werd dan naar de tent gebracht, zeiden ze. Maar dat vergaten ze. En toen we navraag deden en de soep eindelijk kwam, was ie lauw. De tent is van zwart kunststof, het waaide er enorm, het plastic klapperde aan alle kanten. Er was een jongen aan het werk in de tent die eigenlijk gewoon vrijwillig kwam helpen, zijn vriend runde de herberg. Die jongen vond het zo sneu voor ons, dat we van hem een glaasje gluhwein aangeboden kregen. Dat was lief en de gluhwein was heerlijk!
Verder vind ik de magie op het park merkbaar minder dan in de jaren dat Dejan en ik er waren. Je krijgt de indruk dat er te weinig middelen en mensen zijn om Feest van Licht goed op niveau te houden. Het voelt nu een beetje als vergane glorie. En dan is 15,- toegang (en 7,- voor een mini kopje lauwe soep) wel een iets te hoog bedrag, vonden wij.
Verheug je trouwens ook maar niet teveel op een lekkere oliebol als je het park weer verlaat, want de kraam bij de uitgang (en ingang) is te pas en te onpas ineens dicht. Dan kom je aanlopen, branden de lampjes wel en denk je: yes, hij is open! maar aan de voorkant aangekomen, blijken de luiken dan dicht te zijn. Gezellig.
Toen ik thuisgekomen aan Dejan vertelde hoe het was geweest (hij kan nog niet echt lang op pad en ging dus niet met ons mee) concludeerden we dat hij eigenlijk weinig gemist had. En degene met wie ik ging, was er nog nooit geweest. Zij had er ook andere verwachtingen van. Ik had haar gegund wat wij een aantal jaren achter elkaar hebben ervaren daar; je volop verwonderen over wat je ziet en ervaart. Dat weten ze nu niet meer waar te maken bij Orientalis.
Ik denk dat ik over een paar jaar maar weer eens ga kijken om te zien hoe het dan is. En ja, hoe je zoiets ervaart, is natuurlijk ook heel persoonlijk. Alhoewel ik vermoedt dat niemand blij wordt van een kommetje lauwe soep in een klapperende plastic tent waar je niet kan zitten na 1,5 uur wandelen.
Klein kerstgevoel
Momenteel is de uitdaging voor Dejan en mij om het kerstgevoel te vinden in kleine dingen. Toen ik aan tafel met een kop thee bij de kerstboom kerstkaarten zat te schrijven, was ik me veel meer dan andere jaren bewust van hoe dit dus ook een fijne traditie is. Terwijl het andere jaren wel eens jakkeren was; ‘shit, nog enveloppen schrijven!’ Nu was het juist een fijn kerstklusje om te doen.
We kunnen niet zoals bijvoorbeeld vorig jaar, met vrienden samen uit eten (we lunchten toen uitgebreid in Roermond in een heel leuk restaurant omdat vrienden daar op vakantie waren). We kunnen zelfs niet met z’n tweetjes lekker uit eten. En ook thuis kunnen we niet fijn en feestelijk tafelen. Samen snoepen van de familietraditie (vega) balkenbrij op Kerstavond, is er niet bij dit jaar. Mijn lieve Dejan is voorlopig namelijk nog niet van zijn sondevoeding af.
Een gesprek dat wij hadden met Arnoud, Radboudverpleegkundige die Dejan begeleidt, heeft Dejan weer even met beide voeten op de grond gezet. Het was een liefdevol gesprek en ook confronterend. Stiekem had mijn lieve husband namelijk ergens gehoopt dat hij met Kerst toch ietsie pietsie zou kunnen eten. Een stukje van dit, een kruimel van dat; gewoon een heel klein beetje. Hij was daar ook voor gaan ‘oefenen’. Maar het ging niet. Drinkyoghurt, zelfs een slokje drinkvoeding; allemaal te dik om goed weg te krijgen. En zijn keel brandt nog teveel.
Arnoud legde het ook gewoon goed uit: de keelholte is door de bestralingen eigenlijk nog een grote schaafwond. Alles dat daarlangs komt, irriteert die wond en hoe dikker het spul is dat erlangs gaat, hoe pijnlijker. De eindconclusie was dan ook simpel maar teleurstellend voor Dejan: ‘Je bent de komende weken nog helemaal niet toe aan oefenen met eten of drinkvoeding. Je komt van zo ver, het gaat gezien dat gegeven al zoveel beter met je. Maar die sondevoeding hou je echt nog een tijd’.
Mijn arme schat is het zo zat…! En dan moeten we maandag ook weer naar Radboud om de sonde te laten vervangen. Dat moet na 2 maanden. En dat is geen aangenaam klusje. Dejan had stiekem toch gehoopt dan al op drinkvoeding over te kunnen stappen en dat ze dan zouden zeggen: de sonde laten we vanaf nu weg. Maar niet dus.
En toch, en toch…
Er zijn -en dat ervaart mijn lief zelf goddank ook zo- ook echt lichtpuntjes. Zo kan hij al wel wat slokjes water drinken. En kamillethee (die werkt sowieso verzachtend voor veel kwalen), lukt ook al. Dus ‘s morgens beginnen wij de dag nu samen met een koppie thee. Ik de adventsthee die ik cadeau kreeg, Dejan zijn kopje kamillethee. We sluiten de dag ook weer af daarmee. Op de bank, bij de kerstboom. We kijken kersterige tv (zoals het heerlijk kneuterige, creatieve en feestelijke Kirsties homemade Christmas bij Channel 4) en elke dag komt er een snufje kerst bij in huis.
Eten speelt dus geen rol dit jaar maar ogen, oren en neus, vieren wel volop Kersttijd. Onze boom was nog nooit zo mooi en de geur in huis van dennengroen was nog nooit zo krachtig en zalig (omdat we de oudere takken steeds verversen voor nieuwe en die oude takken dan op de verwarming leggen, wat een sterk geurig effect heeft). We hebben kerst-luister-verhalen gezocht voor Kerstmis die we straks gaan luisteren met dat kopje thee erbij, we hebben heel veel kaarsjes staan. Alles bij elkaar, voelt het toch feestelijk hier in onze bubbel. Waar ook regelmatig even anderen in stappen om mee te genieten van de kerstsfeer. Zoals maandagavond, toen ik gasten had voor kerstkoffie.
Feestelijk eten is met Kerstmis zo fijn en speciaal. Maar het gaat niet alleen maar over eten. Dat we dat nu noodgedwongen ervaren, is verdrietig. Maar wat het niet is: mistroostig. Daar weten we bij vandaan te blijven en dat voelt heel goed. Sterker nog: allebei ervaren we wel degelijk de christmas sparkle. Dankzij onze mindset die helpt om ons te blijven aanpassen aan de stroom die het leven gaat. En dankzij ons fijne kersthuis. En oh ja: dankzij kleine fijne (non-food) plannetjes voor Kerstmis die mogen mislukken, maar die vooralsnog wel haalbaar voelen en waar we naar uitkijken. Onze eigen kleine tradities, dit jaar een beetje omgebogen naar haalbaarheid.
Een daarvan: kerstkaarsjes op tafel. Met de kandelaar die je bovenaan deze blogpost ziet. Vorig jaar via Marktplaats gekocht. Er komen aan de pinnetjes nog mandarijntjes (geurt ook weer zo lekker!) en dan mag ie, samen met nog meer kaarsjes en ander kerstmoois, toch een feestelijke tafel toveren. Een tafel zonder voedsel, maar wel met fonkels.
Fijne vrijdag nog.
Kiki
Hieronder nog een mooi plekje in het Feest van Licht-bos. Het was niet alleen maar dof, natuurlijk…
